چگونه توده‌های کبدی را بدون عمل جراحی درمان کنیم؟

ابتدا باید توده‌ها به‌درستی تشخیص داده شوند تا پزشک بتواند بهترین روش درمانی را انتخاب کند. این توده‌ها به‌طور کلی در دو گروه اصلی خوش‌خیم و بدخیم قرار می‌گیرند.
چند نمونه رایج از آنها شامل موارد زیر هستند:

همانژیوم

از تجمع عروق خونی تشکیل شده‌اند و یکی از شایع‌ترین توده‌های خوش‌خیم هستند. همانژیوم‌ها معمولاً بدون علامت بوده و نیازی به درمان ندارند مگر اینکه علائمی ایجاد کنند.

آدنوم

آدنوم‌ها بیشتر در زنان دیده می‌شوند و معمولاً به دلیل استفاده از قرص‌های ضدبارداری یا استروئیدها به وجود می‌آیند. این توده‌ها ممکن است به بزرگ شدن کبد و حتی خونریزی منجر شوند.

هیپرپلازی گره‌ای کانونی (FNH)

این نوع معمولاً بی‌خطر هستند و به طور معمول نیازی به درمان ندارند اما ممکن است در نتایج آزمایشات تصویربرداری مشاهده شوند.

کیست‌ها

کیست‌ها معمولاً توده‌های پر از مایع هستند که در کبد شکل می‌گیرند. بیشتر کیست‌ها مشکلی ایجاد نمی‌کنند اما برخی از آن‌ها می‌توانند در اندازه‌های بزرگ‌تر باعث درد شوند.

توده‌های بدخیم

توده‌های بدخیم مانند سرطان یا متاستازها نیاز به درمان‌های پیچیده‌تری دارند که معمولاً شامل جراحی، شیمی‌درمانی یا رادیوتراپی می‌شود.
همچنین، در صورتی که توده بدخیم تشخیص داده شود برای تایید تشخیص معمولاً از نمونه برداری کبد استفاده می‌شود تا نوع توده به‌طور دقیق‌تری مشخص شود. این عمل به پزشکان کمک می‌کند تا تصمیمات درمانی بهتری اتخاذ کنند.

در بسیاری از موارد درمان‌های غیرجراحی ممکن است به‌طور مؤثر علائم را کاهش داده و اندازه توده‌ها را کوچک کنند. این درمان‌ها شامل روش‌های کم‌تهاجمی هستند که به بیمار کمک می‌کنند تا از عوارض جراحی باز اجتناب کند.

آمبولیزاسیون

آنژیوآمبولیزاسیون تومورهای کبدی یک روش کم‌تهاجمی است که در آن جریان خون‌رسان به توده به‌طور عمدی قطع می‌شود.
در این روش یک لوله باریک (کاتتر) از طریق رگ کشاله ران یا بازو وارد بدن می‌شود و به رگ‌هایی که توده کبدی را تغذیه می‌کنند هدایت می‌گردد. سپس مواد خاصی مانند ذرات ریز، داروهای شیمی‌درمانی یا حتی ذرات رادیواکتیو از طریق این لوله تزریق می‌شوند. این کار باعث بسته شدن رگ‌ها، کاهش خونرسانی و در نهایت کوچک شدن یا نابودی توده می‌شود.
انواع آمبولیزاسیون شامل سه روش اصلی است:

ساده (TAE)
فقط رگ‌های خونی که توده را تغذیه می‌کنند مسدود می‌شوند. این کار باعث می‌شود اکسیژن و مواد غذایی به توده نرسد و سلول‌ها به مرور از بین بروند.

شیمیایی (TACE)
در این روش علاوه بر بستن رگ‌ها، داروی شیمی‌درمانی هم مستقیم داخل ضایعه تزریق می‌شود. به این ترتیب دارو اثر بیشتری دارد و در عین حال عوارض عمومی شیمی‌درمانی کمتر می‌شود.

رادیویی (TARE)
در این روش ذرات ریز رادیواکتیو همراه مواد مسدودکننده وارد رگ‌های کبد می‌شوند. این ذرات هم خونرسانی را قطع می‌کنند و هم با پرتو درمانی موضعی باعث تخریب سلول‌های سرطانی می‌شوند.

این روش بیشتر برای توده‌های بزرگ یا توده‌هایی که نیاز به خونرسانی زیادی دارند مناسب است و معمولاً برای سرطان کبد یا متاستازها استفاده می‌شود.

رادیوفرکوئنسی ابلیشن (RFA)

این روش از انرژی رادیویی برای سوزاندن و از بین بردن بافت ضایعه استفاده می‌کند. در این فرآیند، پزشک یک سوزن نازک و بلند را از طریق پوست وارد کبد می‌کند و آن را به مرکز ضایعه هدایت می‌نماید. سپس انرژی رادیویی به طور مستقیم به بافت توده منتقل می‌شود تا سلول‌های غیرطبیعی تخریب شوند.
این روش به‌ویژه برای ضایعات کوچک و متوسط مؤثر است و به دلیل کم‌تهاجمی بودن بیماران بدون نیاز به جراحی باز می‌توانند درمان شوند و دوره بهبودی کوتاه‌تری داشته باشند.
همچنین RFA باعث می‌شود که بافت سالم اطراف توده تا حد امکان محفوظ بماند و عوارض جانبی کاهش یابد.

مایکروویو ابلیشن (MWA)

مایکروویو ابلیشن مشابه رادیوفرکوئنسی ابلیشن است اما به جای امواج رادیویی از امواج مایکروویو برای گرم کردن و تخریب بافت استفاده می‌کند. با استفاده از مایکروویو توده های کبدی، می‌توان این ضایعات را با حداقل آسیب به بافت سالم اطراف درمان کرد."
در این روش پزشک یک پروب نازک از طریق پوست وارد توده می‌کند و امواج مایکروویو با حرارت بالا سلول‌های غیرطبیعی را تخریب می‌کنند.
این روش کم‌تهاجمی است، باعث آسیب حداقلی به بافت سالم اطراف می‌شود و به ویژه برای توده‌هایی که در عمق قرار دارند یا دسترسی به آن‌ها دشوار است بسیار مناسب است.علاوه بر این دوره بهبودی کوتاه است و بیماران معمولاً سریع‌تر می‌توانند به فعالیت‌های روزمره بازگردند.

کرایو ابلیشن

در این روش از دمای بسیار پایین برای انجماد و تخریب بافت توده استفاده می‌شود. کرایو ابلیشن یک گزینه درمانی کم‌تهاجمی و مؤثر برای توده‌هایی است که در نواحی حساس یا دشوار کبد قرار دارند و دسترسی به آن‌ها از طریق روش‌های دیگر مشکل است.
این روش می‌تواند باعث توقف رشد یا کوچک شدن ضایعه شود و به‌ویژه برای ضایعاتی که به سایر درمان‌ها پاسخ نمی‌دهن، بسیار مفید است.
علاوه بر این کرایو ابلیشن معمولاً با درد کمتر و دوره بهبودی کوتاه‌تر همراه است و آسیب به بافت سالم اطراف توده را به حداقل می‌رساند.

انتخاب روش درمانی بر اساس نوع، اندازه، محل دقیق توده و وضعیت کلی سلامت بیمار صورت می‌گیرد. توده‌های کوچک و بدون علامت ممکن است تنها به مراقبت و پیگیری منظم نیاز داشته باشند در حالی که توده‌های بزرگ‌تر یا توده‌هایی که باعث علائم مانند درد، تهوع یا زردی پوست می‌شوند نیازمند درمان فعال هستند.
پزشک معالج با استفاده از نتایج دقیق آزمایشات تصویربرداری مانند سونوگرافی، سی‌تی‌اسکن و ام‌آرآی، ارزیابی می‌کند که کدام روش درمانی (یا ترکیبی از روش‌ها) برای بیمار مناسب است.
در بسیاری از موارد ممکن است چندین روش درمانی به‌طور همزمان یا در مراحل مختلف اعمال شوند تا بهترین نتیجه درمانی با کمترین عوارض حاصل شود.

روش‌های غیرجراحی مزایای زیادی دارند که آن‌ها را به گزینه‌ای مؤثر برای بیماران تبدیل کرده است. این مزایا عبارتند از:

دوره نقاهت کوتاه‌تر

معمولاً دوره نقاهت کوتاه‌تری نسبت به جراحی باز دارند و بیماران می‌توانند پس از درمان، سریع‌تر به فعالیت‌های روزمره و زندگی عادی خود بازگردند. این ویژگی به ویژه برای کسانی که مشغله کاری یا خانوادگی دارند اهمیت زیادی دارد.

عوارض کمتر و ایمنی بالاتر

این روش‌ها عموماً با عوارض جانبی کمتری همراه هستند. احتمال بروز عفونت، خونریزی یا آسیب به بافت‌های سالم کبد بسیار کاهش یافته و میزان خطر کلی درمان به مراتب پایین‌تر از جراحی‌های باز است.
همچنین به دلیل کم‌تهاجمی بودن نیاز به بیهوشی کامل یا بستری طولانی در بیمارستان کاهش می‌یابد.

امکان ترکیب روش‌ها و انعطاف درمانی

در بسیاری از موارد می‌توان چندین روش غیرجراحی را با هم یا در مراحل مختلف به کار برد تا بهترین نتیجه حاصل شود. این انعطاف‌پذیری درمانی باعث می‌شود برنامه درمانی بر اساس شرایط خاص هر بیمار تنظیم گردد و به بهبود طولانی‌مدت کمک کند.

مراقبت‌های پس از درمان بسیار اهمیت دارند تا روند بهبودی سریع‌تر و با عوارض کمتر پیش برود. برخی نکات مراقبتی پس از درمان عبارتند از:

استراحت کافی

استراحت به بدن کمک می‌کند تا فرآیند بهبودی سریع‌تر پیش برود. پس از درمان توصیه می‌شود که بیماران چند روز استراحت کنند و از انجام فعالیت‌های شدید خودداری کنند.

پیگیری‌های منظم

پس از درمان بیمار باید به‌طور منظم به پزشک مراجعه کند تا وضعیت ضایعه و پیشرفت درمان پیگیری شود. انجام آزمایشات تصویربرداری برای بررسی اندازه توده و وضعیت کبد بسیار مهم است.

پرهیز از مصرف الکل و مواد شیمیایی

مصرف الکل یا مواد شیمیایی می‌تواند به کبد آسیب بزند و روند بهبودی را مختل کند. به بیماران توصیه می‌شود که از مصرف الکل و داروهای غیرضروری پرهیز کنند.

در نهایت همه ی توده‌های کبدی لزوماً به جراحی نیاز ندارند و روش‌های غیرجراحی کم‌تهاجمی می‌توانند گزینه‌ای ایمن، مؤثر و کم‌خطر برای بسیاری از بیماران باشند. انتخاب روش درمانی باید با دقت و بر اساس نوع، اندازه و محل توده و شرایط عمومی بیمار انجام شود و پیگیری منظم پس از درمان اهمیت بالایی دارد. با رعایت توصیه‌های پزشکی و مراقبت‌های پس از درمان، بیماران می‌توانند روند بهبودی سریع‌تر و بدون عوارض جدی داشته باشند.
مرکز نمونه برداری یاس نیاوران با بهره‌گیری از تجهیزات روز دنیا و روش‌های کم‌تهاجمی به شما امکان می‌دهد توده‌های کبدی خود را بدون جراحی و با کمترین درد درمان کنید. تیم متخصص ما آماده است تا شما را در مسیر درمانی دقیق و ایمن همراهی کند. برای مشاوره و نوبت‌دهی با شماره 02126135170 تماس بگیرید یا از دکمه دریافت نوبت استفاده کنید.

منابع
livertransplantsurgeon
sciencedirect